(ONT)RUIM(D)TE
Een hand vol herinneringen? Nee, niet één hand, handenvol kom je er tegen als je een huis ontruimt. Zeker, als het het huis van je vader is. Nu had ik dat een jaar of vijftien geleden ook al eens meegemaakt, toen mijn vader zijn intrek nam in dit nu bijna ontruimde appartement, een jaar nadat mijn moeder was overleden. Ook toen moest er al van heel veel spullen afscheid genomen worden. Bij zoiets is het wat mij betreft een hele kunst om de juiste keuzes te maken. Wat neem ik wel mee en wat niet. Echt heel veel wil ik niet meenemen, want mijn eigen huis is al best vol en ook daar moet ik regelmatig een schifting doen van wat ik houd en wat er weg kan. Bij het opentrekken van een la kwam ik deze foto in een mapje tegen. Het is mijn moeder. Zo zag zij er uit toen mijn vader verkering met haar kreeg. Pas nu zie ik dat het een mooie meid moet zijn geweest. Maar wat mij ook raakt is het pasfotootje van mijn eigen meidje, met een paperclip er aan vast gemaakt. Ooit in de afgelopen jaren moet mijn vader met beide foto's in de handen hebben gezeten om hen met elkaar te vergelijken en heeft ze toen zo samen weer in de la gelegd. Als laatste zijn we toe aan de berging. Keurig opgeruimd, dat wel.
De grote hamer, het hele kleine hamertje... Broerlief vertelt zijn verhaal over de grote hamer. Hoe boos vader was geweest, toen hij de hamer en steel teruggevonden had, nadat broerlief deze als kind even gebruikt had. Zelf heb ik vroeger het kleine hamertje wel eens uit het schuurtje gehaald om op mijn manier iets vast te maken. Het hamertje heeft mij altijd geïntrigeerd, net als de sleutel waarmee mijn vader iets aan mijn fiets veranderde, zoals het zadel hoger, of de trappers bijstellen....Ik kan niets met die 
attributen, maar juist daarom heb ik ze meegenomen. Ze liggen nu veilig in een laatje van één klein kastje wat ik ook heb meegenomen omdat dat daar in de hal nog een plekje voor is. Morgen komt de professionele ploeg om het appartement echt helemaal leeg te maken en dan is dit hoofdstuk afgesloten. Samen met vader zijn we een nieuwe levensfase ingegaan. Voor mij voelt het of er even een last van mijn schouders is gevallen en ik iets meer ruimte krijg om tijd te besteden aan mijn eigen interesses. Ik heb vanmorgen zomaar eens een beetje tv kunnen kijken en van zender naar zender kunnen zappen. Ik ben blijven steken bij de politieke zender waar uitgebreid het verslag te zien was van het partijcongres van Groen Links. Daar ga ik de komende dagen eens lekker verder over nadenken.
Kinderen en oude mensen, kluchten kun je er mee beleven. Kralen die in de neus gestopt worden en er niet uit willen, centen die ingeslikt worden en die hun eigen weg gaan totdat ze weer in de wc pot gevonden worden. Een paar dagen geleden kwamen dit soort akkefietjes met de kinderen opeens weer bij mij naar boven. De aanleiding was, dat mijn vader ongezien de medicijnen ging innemen. Meestal drukken de verzorgsters de medicijnen wel uit de doordrukstrip, maar dit keer was dat niet gebeurd. Mijn vader lag al in bed en herinnerde zich dat hij zijn medicijnen nog niet had gehad. Het was hem te veel moeite om rechtop te gaan zitten, hij deed het maar liggend.... Pillen in de mond, een slok drinken erachteraan, de slikreflex trad in werking, en toen opeens pijn in de keel en de slokdarm. Dan komt het besef dat er wel iets heel raars is doorgeslikt en bezig gaat zijn weg door het lichaam te vinden. Mijn vader heeft een slechte nacht gehad. De pijn in de slokdarm wilde niet echt weg. De dag daaropvolgend had hij last van zijn darmen, maar dat kan ook nog wel heel goed het gevolg zijn geweest van de koek en andere laxeermiddelen. Vader was de volgende dag erg boos en nam het de verzorgster zeer kwalijk dat zij de medicijnen op deze wijze aan hem verstrekt had. Ik heb geprobeerd om hem in te laten zien dat ook hij zijn verantwoordelijkheid heeft en dat iemand die daar nog toe in staat is zelf verantwoordelijk is voor wat hij tot zich neemt. (Dat is ook heel duidelijk de visie van de revalidatieafdeling van het verpleeghuis. Alles wat iemand zelf nog kan, moet de persoon ook zelf doen en ik ben het daar ook wel mee eens. Het is ten slotte geen hotel en de versorgsters zijn in die zin geen personeel van de patient die daar tijdelijk verblijft. Het doel is om weer terug te gaan naar de eigen woning om daar weer een zelfstandig leven te gaan leiden.) De arts, die 's avonds toch even geconsulteerd was, gaf dus de opdracht om koek en andere etenswaar te geven wat laxerend werkt en de ontlasting van de komende dagen goed te onderzoeken op het aantreffen van de paracetemol in verpakking. Inmiddels zijn we een aantal dagen verder. Of er niet altijd goed gecontroleerd is, weet ik niet, maar er is tot nog toe niets aantoonbaars gevonden. Van opspelende darmen is gelukkig ook geen sprake meer. We zullen het maar zien als iets wat voorbij is en als afgedaan beschouwen. De kinderen hebben er toentertijd van geleerd dat e niet zo maar iets ergens in konden stoppen of in konden slikken. Ik hoop dat mijn vader op zijn oude dag heeft geleerd om toch eerst maar even te kijken wat hij gaat innemen.
Met veel moeite en inspanning ben ik er dan toch in geslaagd om een boek uit te lezen: -medeplichtig- van Nicci French. Of het nu alleen mijn gebrek aan concentratie betrof, of ook aan de opzet van het boek, de verhaallijn is in twee gedeelten verdeeld, namelijk ervóór en ernà en om en om verteld, weet ik niet, maar dit keer was het naar de ontknoping toe doorlezen meer een kwestie van doorzetten. Waarom dan toch zo volhardend zijn? hoor ik de lezer denken. Het antwoord is om zoveel mogelijk weer in mijn gewone doen en laten te komen en op deze wijze wat minder ruimte aan mijn dwarrelende gedachten te geven. Tussen alle bedrijvigheden door denk ik niet aan al het moois wat ik in de afgelopen (of eerdere) vakantie heb gezien, nee ik zie hele flarden uit mijn verleden. Ik zie en voel mij weer als een zeventien jarig meisje die vakantiewerk doet op een geriatrische afdeling van een verpleeghuis in de Achterhoek. Een prachtige wereld vond ik dat. Kennelijk zag men iets in mij, want zonder opleiding of iets "mocht " ik de afdeling op en assisteren bij het verplegend en verzorgend werk. Als ik op mijn vrije dagen thuis kwam zat ik boordenvol verhalen. Ik kon heel wat bewoners uitbeelden. "Blauw, blauw, blauw ik ben de konginin! riep een bewoonster, die er ook werkelijk als een dame uitzag, vele malen op een dag. Een ander, voor elkaar volkomen vreemde man en vrouw speelden samen een echtpaar te zijn: "zullen we maar naar huis gaan moeder, ja laten we dat maar doen vader." Ik had heel veel plezier tijdens dat vakantiewerk en lachte heel wat af, niet wetend welke inpact het gedrag van de bewoners voor de nabije familie zou kunnen hebben. Niet dat ik mij over mijn plezier in het werk van toen nu schuldig voel, nee ik was jong en onschuldig en het werk boeide mij ook echt. Ik kijk nu naar de veelal jonge meisjes die nu mijn vader verzorgen. Sommigen doen dit ook als vakantiewerk. Ook zij zullen van tijd tot tijd met verhalen thuiskomen. Eigenlijk verandert er in het leven niet zo veel. Ook deze jonge deerns zullen ouder worden en later op hun beurt misschien ook hun ouders moeten verzorgen. Oneindige eindigheid. Jaar na jaar. 
Deze plaatjes vind ik daar zo mooi bij passen. Het dwingt mij bovendien om de vakantiefoto's door te lopen om weer even in gedachten hier naar terug te gaan. Het ontspant, want, om al die flarden die door mijn hoofd gaan, uit elkaar te rafelen, is veel te vermoeiend. Ik loop er niet voor weg, dat niet, maar ik wil het toch enigszins doseren. Vandaar ook mijn wil om gewoon een boek te kunnen lezen. Dan maar stukje bij beetje. Overigens is het wel zo dat mijn vader aardig opknapt en voor zover mogelijk aan het revalideren is. Binnenkort zal wel duidelijk worden waar hij voorlopig een plekje krijgt, want naar huis gaan zit er (voorlopig?) niet in.
Heel langzaam krijg ik een idee hoe de puzzelstukjes in elkaar zouden kunnen passen en krijg ik vaag een beeld hoe de puzzel er mogelijk uit kan gaan zien. Ik heb elk puzzelstukje ter hand genomen van alle kanten bekeken, weer eens weggelegd, het nogmaals opgepakt, vlakbij een ander puzzelstukje gehouden om zo tot enig vergelijk te komen. Het enigszins tot een beeld te kunnen komen maakt mij rustig. Nee, ik ben hier niet de hele nacht mee bezig geweest. Ik heb van een redelijk goede nachtrust kunnen genieten, evenals mijn vader, zo heb ik vanmorgen vroeg vernomen. Gisteravond laat vielen de puzzelstukjes al wat op hun plaats en al redderend ben hier ik vanmorgen verder mee gegaan. De verwardheid, gisteren, maar ook al eerder, de geriater die ingeschakeld is, de geriatrische verpleegkundige die dagelijks komt om een beeld van mijn vader te krijgen, de voorkeur voor de ruggenprik, mijn eigen kennis omtrent dementie, ik geef zelf niet voor niets les over de verschillende vormen van dementie, het wordt me allemaal wat duidelijker. Niet dat dit iets voor het verloop van het geheel uitmaakt, maar doordat ik meer en meer ga begrijpen lijkt het of ik iets meer grip op alles krijg. Natuurlijk heb ik achteraf al vele signalen gezien, maar deze nog niet zo met elkaar in verband gebracht. Ook weet ik dat het niet zo maar vast te stellen is of iemand beginnend dement aan het worden is, laat staan om vast te stellen of er sprake is van Vasculaire Dementie van Lewy Body Dementie, van Alzheimer of van een combinatien van Parkinson en Alzheimer om maar eens wat te noemen. Maar naast de spontane val van vorige week, wat de oorzaak van het gebroken bovenbeen is, zie ik ook verschillende andere dingen: de kortademheid, de hallucinaties waarvan ik lange tijd dacht dat hij zijn dromen, al haspelend en onsamenhangend maar toch wel heel beeldend vertelde alsof het voor hem werkelijkheid was, het zoeken naar de juiste woorden, moeite hebben met zijn gedachten onder woorden te brengen. Zijn taal bestaat de laatste tijd wel heel veel uit de woorden 'dinges' en 'nou ja je begrijpt wel wat ik bedoel' en meer van dat. Nogmaals, ik weet dat het niet zo heel eenvoudig is om vast te stellen wat er nu precies aan de hand is. Met dit verhaal wil ik hem ook niet labelen, maar voor mij zal het geen heftige schok meer zijn als ik binnenkort uitgenodigd wordt voor een gesprek met de geriater voor een zo geheten hetero-anamnesegesprek. Voor mij zal het in alle gevalllen steeds belangrijk zijn om mijn vader op een zo goed mogelijke manier bij te staan om zijn laatste levensjaren zo plezierig mogelijk te laten verlopen. Misschien vergis ik mij wel en zijn het alleen maar gedachtenspinsels van mij. Maar dan nog is het wel uit betrokkenheid met mijn vader.
Vandaag was het prima lenteweer 
en dit weer had ik dan ook heel graag tijdens de Paasdagen gehad, maar dat heeft helaas niet zo mogen zijn. Toch kijk ik ondanks de kou en mijn vele gesnotter terug op een paar fijne dagen. Traditiegetrouw hebben we deze dagen weer met dochterlief en haar Rixte doorgebracht. In mijn eigen denkwereld had ik al eens een aantal malen bedacht dat het leuk zou zijn om met ons kleinkind, inmiddels kleuter, naar de dierentuin te gaan. Op eerste Paasdag hebben we dit plan uitgevoerd. Vertederd hebben we met zijn allen staan kijken naar het girafje van één dag oud. Met Pasen begint het nieuwe leven, een mooier beeld konden we niet krijgen. Ook de babyolifant van ruim zeven maanden roept zeker nog van die warme gevoelens op. Het zien van deze mooie nieuwe levens geeft mij altijd weer zo'n vreugdevol gevoel.
