CARMINA BURANA
Hoewel ik niet een echte grote liefhebber van de kerst ben, probeer ik er elk jaar wel iets van te maken. De kerstboom, kaarsen, wat frutsels en lekker eten; het hoort er allemaal bij, maar om te zeggen dat ik er echt warm voor loop, nou nee. Ik heb op alle mogelijke manieren geprobeerd om dat gelukzalige kerstgevoel te pakken te krijgen; ik ging naar de kerk, ik legde mijzelf op om diepzinnige gedachten over het nieuwe leven, gesymboliseerd door de geboorte van het kind te hebben, ik heb kalkoenen gevuld, kerstverhalen geschreven, kerstspelen geregiseeerd, kerstconcerten bezocht, kerstwandelingen gemaakt, ja wat al niet, maar het blijft voor mij een vaag opgelegd feest waar ik dan maar het beste van maak.
Wat ik dan wel weer leuk vind, is dat er in die kersttijd van allerhande bijzondere uitvoeringen zijn. Zo liet mijn dierbare oudcollega/vriendin mij tijdens de verjaardagsvisite weten het erg druk te krijgen met de Carmina. Haar koor zou dit muziekstuk een aantal malen opvoeren. Ze vertelde er heel in het kort iets over.
Het was voor mij totaal onbekend. Weer werd ik met het feit geconfronteerd, dat ik wat klassieke muziek betreft niet goed onderlegd ben. Nog steeds pluk ik de vruchten van mijn opstandige puber zijn toen ik mij enkel en alleen voor de popmuziek wilde interesseren.
Maar na enig speurwerk ben ik nu helemaal op de hoogte van een niet-middeleeuwse compositie van Orff die de muziek in 1935 schreef bij een aantal tal middeleeuwse gedichten. Het eerste deel handelt over "In de Lente", het tweede gedeelte speelt zich af in "de Taverne" waar alles wat zo mooi leek verbrast lijkt te worden en het derde afsluitende deel gaat over de zinnelijke liefde. De hymne aan Fortuna, die aan het begin en aan het eind uitgevoerd wordt kende ik dan wel weer. Ik herkende hierin onmiddellijk iets van Kyteman, jazeker, een popmuzikant die ik zeer waardeer, die deze hymne in een eigen nummer verwerkt heeft en dit met zijn orchestra en koor heeft laten uitvoeren en waar ik helemaal weg van was en nog steeds ben. Hier komt in mijn beleving klassiek en popmuziek samen.
Muziek kan bij mij dus gevoelens overbrengen zonder woorden, want deze hymne beeldt het leven uit als een soort rad van fortuin. Soms heb je geluk, maar de dag erna kan je alweer helemaal in de put zitten. Het is daarom belangrijk volop te genieten van de momenten van intens geluk, want het duurt vaak maar even. En dat is wat ik van het begin af aan in deze muziek proefde.
En dat brengt mij terug naar de kerst. Ik geloof dus niet in dat opgeklopte gelukzalige kerstgevoel wat gepland kan worden. Ik geloof veel meer in geluk en blijdschap wat zich zo maar voordoet. Natuurlijk geef ik dat met de kerst wel een kans, want ik verheug me er wel op om beide dagen met dochter en kleindochter door te brengen, maar het reikhalzend uitzien naar deze dagen? Nee, dat heb ik niet zo.
De Carmina Burana zou zo maar in het voorjaar uitgevoerd kunnen worden, maar wat mij betreft past het ook wel bij de kerst. De levende dieren, de ezel, het varkentje, de geiten, de bokken en de schapen, die in deze opvoering ook een rol toebedeeld hadden gekregen, hebben dan wel niets met de kerststal te maken, het bracht wel de sfeer van de stal. \in deze setting probeerde het ballet het leven in de Middeleeuwen na te bootsen, waarin mens en dier samen, naast en met elkaar leefden. Er was nog geen sprake van vervreemding. De kleding van het koor (de koren) bracht die vervreemding juist wel naar voren. Elk koorlid leek wel een lopendebandmedewerker in de vleesverwerkende, of zuivelverwerkende industrie, maar de zang was heerlijk om naar te luisteren evenals het begeleidenede orkest.
Kortom. ik heb van dit alles genoten en dat is toch waar het met kerst ook om draait, verdraagzaam zijn en gewoon kunnen genieten van al het goede wat er is. Ik wens iedereen fijne dagen.
acht reacties
de kerstdagen zeggen mij ook niets, ik heb niets met geloof. Maar het geeft mij, ook al heb ik een boeddhistische inslag toch iets mee, vrede op aarde… En daar over nadenken mag, en als we dat met z’n allen ene keer in het jaar doen, wie weet wordt het dan ooit nog eens waar.
Ja, wat muziek betreft staat bij ouders thuis gewoon altijd 3fm aan, en alhier zet ik speciale podcast op, lekker hoor.
Met kerst heb ik op zich ook niks, maar we maken het wel gezellig.
Fijne kerstdagen en vooral blijven lezen op http://www.brillie.nl 365 dagen per jaar. Elke dag een aanvulling op je leven
Het hebben van te weinig “klassieke achtergrond” herken ik wel maar het belet me niet om van heel veel klassieke muziek te kunnen genieten.Grappig genoeg maakte in in de jaren 60 kennis met klassieke muziek door een popmuzikant (1 van de jongens van q65 ) die me een LP leende met klassieke muziek.
Kerst is wat je er zelf van maakt, ook hier geen opgeklopte toestanden maar wél fijn familiecontact omdat dát in het “gewone leven” wel eens wat in de verdrukking komt .
Zeker als je geen “geloof” hebt, doen de kerstdagen de mensen maar weinig. Allemaal opgeklopte lucht, voor de meesten. Plus heel veel stress, want alles moet perfect geregeld zijn, en (schoon)familie waar je normaal niet mee door een deur komt, daar moet je heel de dag gezellig tegen zitten doen.
Gelukkig hebben wij alleen maar fijne familie en vrienden.
Eerste kerstdag van dit jaar was helemaal bijzonder: Mijn moeder viel en ligt met een gebroken heup in het ziekenhuis ;-( Maar de operatie is geslaagd en ze is van plan nog dit jaar thuis te komen. Dus altijd blijven lachen, Hanscke!
liefs Kakel
Het wordt ook erg opgeklopt allemaal!
Weken van tevoren al een hoop gedoe, en de 2 kerstdagen vliegen voorbij.
Meestal krijg ik van kerstnachtdienst wel een kerstgevoel maar dat was dit jaar ver te zoeken, want de organisatie is overgenomen door de jeugddienst-commissie. Ze doen hun best maar het is voor mij geen kerst met een lichtshow en keiharde muziek inclusief dansgroep, in onze eeuwenoude dorpskerk.
Thuis was het gelukkig wel heel gezellig 
Klinkt bijzonder wat je vertelt over de klassieke muziekcomposities. En een opgeklopte kerst, daar houdt ik ook niet van. Gewoon fijn bij elkaar zijn, niets moet alles mag, zonder opsmuk. Fijne dagen gewenst voor jou en de jouwen Hanscke!