HUMOR OF NIET?
Lange tijd ben ik het met Wim Zonneveld eens geweest, de humor ligt op straat, maar dat is doorgaans dan wel andere humor dan de humor die in de cartoons van Charlie Hebdoe gebruikt worden en de humor van de Duitse cabaretier/satiricus Jan Böhmermann. Humor gebruiken is niet altijd zonder risico, want wat is humor. Wat de één hilarisch vindt, is voor een ander flauw ongepast of onbegrijpelijk.
Dit laatste, dat iets niet begrepen wordt, is mij zelf het afgelopen weekend overkomen. Ik heb echt de humor van iets wat als prikkelende humor had moeten zijn, niet begrepen. Is mij dat kwalijk te nemen? Ik weet het niet. Humor is een zeer subjectief fenomeen. Individuele verschillen spelen een belangrijke rol zoals verschillen in cultuur, leeftijd en opleidingsniveau, maar ook dan kan er nog steeds moeilijk een algemene lijn worden getrokken. De commotie die hieruit voortvloeit omdat de humor aan mij voorbij ging is op zijn minst vervelend te noemen, maar daar wil ik hier verder niet op ingaan. Het is meer een persoonlijke illustratie dat humor niet altijd lachwekkend hoeft te zijn, maar ook hele vervelende gevolgen kan hebben.
Ik wil het liever hebben over de politieke crisis die dreigt te ontstaan tussen Duitsland en Turkije. Erdogan van Turkije eist van Angela Merkel dat Jan Böhmermann vervolgd moet gaan worden. En waarom? Omdat hij Erdogan op ironische wijze duidelijk heeft willen maken wat echte laster is, dit als antwoord op een reactie van de president op een eerder meer onschuldig Duits spotlied. In de prikkelende tekst worden woorden als pedofiel homoseksueel en geitenneuker gebruikt.
Zelf zou ik het gebruik van dit soort woorden nu niet direct in verband brengen met humor, maar daarover zullen de meningen wel verdeeld zijn. Ik vind het wel zorgelijk dat vooraanstaande leiders die op dit moment echt wel iets anders aan hun hoofd hebben, zich over dit gedoe moeten gaan buigen. Heer Erdogan (of de sultan, zoals de reisleider met wie wij vorig jaar een rondreis door Turkije maakten, hem noemde) mag zich best beledigd worden, dat kan ik begrijpen, maar het voert naar mijn mening wel te ver om van Angela Merkel, anders gezegd van Duitsland te eisen dat deze satiricus vervolgd moet gaan worden.
Angela Merkel zit met deze vorm van humor, want ja zo wordt cabaret en satire toch wel gezien, maar mooi in haar maag, want ze kan Erdogan niet tegen de haren instrijken omdat ze Turkije in de vluchtelingencrisis maar al te zeer nodig heeft.
Lang leve de humor! of toch niet?
negen reacties
Het blijft lastig wat nog wel en wat net niet meer kan in humor.
Maar het helpt enórm als mensen een beetje kunnen relativeren.
Zolang humor niet doelbewust gebruikt wordt om te kwetsen heb ik er totaal geen moeite mee!
Dat hoge bomen veel wind vangen moge duidelijk zijn en dié moeten tegen een stootje kunnen.
Erdogan weet dat Europa hem nodig heeft en van die macht maakt hij op alle manieren wat kan gebruik.
Ik weet wel dat ik ‘humor’ vaak ook niet snap. Humor waarmee anderen moedwillig gekwetst worden vind ik sowieso niet goed.
Diverse culturen hebben een andere vorm van humor, dat is een gegeven. Kijk eens naar de moppen over Belgen en andersom over Nederlanders. Als we daar wakker over moeten liggen is het geen humor meer.
Hm, ik heb die satire gezien en ik vond het helemaal niks. Alleen maar goedkoop grof en volstrekt niet grappig. Maar dat mag nu eenmaal in Europa, dat hebben we zo afgesproken.
Als meneer Erdogan daar niet tegen kan is dat geheel en al zijn probleem. Moslims zijn toch altijd kwaad overal om. Als we daar rekening mee gaan houden kunnen we alles wel afschaffen op dat gebied. Erdogan denkt dat hij hier de baas kan spelen omdat die stomme Europese leiders zich door hem in de tang hebben laten nemen. Hij houdt zijn afspraken niet of niet goed, maar is wel happig op onze miljarden. En Europa kloot maar door.
Grof, groffer, grofst is niet aan mij besteed.
Verfijnde humor kan ik des te meer waarderen.
Jammer dat een lach tegenwoordig vooral verdriet veroorzaakt.
Bezorgde groet,
Inmiddels heb ik wat verder gezocht, omdat ik die Böhmermann niet kende. Doorgaans valt zijn humor erg mee en is ie zeker niet te vergelijken met Hans Teeuwen, maar eerder met Arjen Lübach. Net als Lübach tast ie meer de mogelijkheden af, soms met satire. Zo wilde Lübach Farao der Nederlanden worden om aan te tonen hoe ondemocratisch een koningshuis is. Eigenlijk deed Böhmermann hetzelfde het was hem te doen om een achterhaalde Duitse wet $103 uit 1861, die om majesteistschennis gaat – terwijl Duitsland al heel lang geen keizer meer heeft. Dat deed ie door in een gedicht het ‘bevriende’ staatshoofd Erdogan in een gedicht te bespotten op een manier die door die wet verboden is. Böhmermann wist heel goed wat de consequenties waren en hij heeft het al voor elkaar dat Merkel die achterhaalde wet wil schrappen. Hij krijgt het mogelijk zelfs voor elkaar dat onze vergelijkbare achterhaalde wet ook gaat verdwijnen. De rechters zullen Böhmermann uiteindelijk niet gaan vervolgen voor een wet die geschrapt gaat worden.
Door de belabberde berichtgeving werd de indruk gewekt dat het om Erdogan ging, maar die werd alleen gebruikt en tuinde er prachtig in.
Erdogan is een vervelende man die Turkije zijn wil oplegt en mensen die hem niet aanstaan vervolgt. Terecht dat die af en toe de maat wordt genoemen vanuit het buitenland, omdat de mensen in het binnenland daar inmiddels te angstig voor zijn. Merkel moet zich niet voor de kar van Erdogan laten spannen, maar heeft dat eigenlijk al gedaan met onze Franske Timmermans. Zij hebben aangegeven niet zonder hem te kunnen waar het de vluchtelingen betreft. In dat verband moet je ook bekijken dat Erdogan simpelweg kijkt hoe ver hij kan gaan.
Als het om humor gaat, dan valt me vooral op dat vrouwen er anders mee omgaan dan mannen. Hun zorgzame kant is meer ontwikkeld dan dat van mannen en om die reden vinden ze vaak iets ‘niet leuk’, ongepast en/of flauw. Satire scoort dan ook niet goed en op de persoon spelen net zo min. Van mij hoeft dat laatste overigens ook niet zo.